در میان خیل موضوعات مهمی که میتواند کانون گفتگوی روز ایرانیان باشد، مجددا مساله حجاب، به موضوع اول بسیاری از اظهارنظرهای رسمی تبدیل شده است. مهمترین اتفاق در این زمینه، تلاشی است که از سوی برخی مقامهای قضایی برای به میدان آوردن گروههایی از مردم انجام شده است. در فراخوانی سازمانیافته از مردم خواسته شده تا گزارشگر آنچه نقض هنجارهای قانونی و اجتماعی در حوزه حجاب و عفاف خوانده شده است، باشند.
این فراخوانها، در شرایطی که مساله پوشش در جامعه ما به یک مساله سیاسی تبدیل شده است، عملا بخشی از جامعه را در مقابل بخشی دیگر قرار میدهد و جامعه ایران را بیش از پیش قطبی میکند.
حتی اگر حجاب ضروری دین باشد نیز ، نمیتوان آن را از مجرای یک برنامه سیاسی پیش برد. کارگزاران یک حکومت اگر به این مهم توجه نکنند که مسایل فرهنگی اصولا با "فرمان" و "دستور" حل نمیشود، آنگاه مجبور خواهند بود تا استهلاک شدید ناشی از قرار گرفتن برنامههای سیاسیشان در مقابل حیات روزمره اجتماعی مردم را به توطئههای این و آن نسبت دهند(۱). یک حکومت یا میبایست در تعریف حدود وظایف و اختیاراتش در حوزه فرهنگ، خویشتندار باشد، و یا اینکه، تا از نفس افتادن، به دنبال جامعهای بدود که در حال گذران زندگی خود روزمره است.
بعلاوه، قرار دادن بخشی از مردم در مقابل بخشی دیگر، به مصلحت کسانی نیست که قصد دارند، در درازمدت، باقی باشند. این رفتارها، بیش از هر چیز تنش و ناامنی را به جامعه تزریق میکند و، خوب یا بد، یک جامعه، حکومتها را با تواناییاش در محو تنش و ناامنی قضاوت میکند، نه با تعریف وظایف و صلاحیتهای فرهنگی.
به نظر میرسد که بخشهایی از حکومت ایران، با تلاش برای تعریف وظایف و صلاحیتهای فرهنگی برای خویش و اجبار خلایق، خود را به گوشهای تبعید کردهاند.
توضیحات تکمیلی
۱. این مساله که آیا با توجه به مقاومت رفتاری بسیاری از ایرانیان (به عنوان صاحبان حق حاکمیت)، میتوان آنچه بیحجابی یا بدحجابی خوانده میشود را جرم دانست، پرسشی است که تلاش میکنم با بهرهگیری از مفهوم عرف، در یادداشت دیگری، پاسخ گویم.
۲. پیشتر در سه یادداشت دیگر به موضوع حجاب پرداختهام که جمعبندی آنها در نشانی زیر آمده است.
http://blog.ir/panel/aalinaghi/post_edit/68
(پایان)
یادداشت
۱. "دادستان کل کشور با تأکید بر اهمیت موضوع حجاب و عفاف گفت: دشمنان این موضوع را دستاویزی برای رسیدن به مطامع خود قرار دادهاند که باید به این دشمنان بگوییم دستگاه قضایی، نیروی انتظامی و مردم اجازه نخواهند داد؛ خدشهای به فرهنگ حجاب و عفاف وارد شود." نقل از تسنیم، ۲۲ خرداد ۹۸.
امیرحسین علینقی